1396/03/17 http://farsi.khamenei.ir
تجربه سازش تنها محدود به کشورهای غیرغربی یا ضعیف نیست و غرب نیز در مقاطعی آن را تجربه کرده است. برای مثال، غربیها بعد از به قدت رسیدن هیتلر در آلمان، با سازشها و مماشات فراوانی که در برابر وی نشان دادند، باعث جریتر شدن وی و تجربه تلخ جنگ جهانی دوم شدند. مهمترین بخش این سیاست سازشکارانه در برابر هیتلر مربوط به پذیرش جدا شدن منطقه سودتنلاند جمهوری چک و واگذاری آن به آلمان است که به سیاست «اپیزمنت» و یا مماشات معروف شده است.کارشناسان معتقدند که سیاست مماشات با هیتلر عامل مهمی در تهاجمیتر شدن هیتلر و آغاز جنگ جهانی دوم بود.
اما اگر بخواهیم نتایج عقبنشینی در برابر غربیها را بهخوبی درک کنیم، بهتر است رابطه آمریکا با دولتهای دستنشانده خود را نیز بررسی کنیم. آمریکا در رابطه با حاکمان دستنشانده خود نیز به دنبال تأمین منافع خود است و حمایت از آن حاکمان را تا آنجا بهپیش میبرد که منافعش تأمین شود. این حاکمان هرچقدر در برابر آمریکا عقبنشینی کردند، به همان میزان توسط این کشور دوشیده شدند. رابطه آمریکا با عربستان و ایرانِ دوران پهلوی، نمونه بارز این نوع رابطه است.
عربستان سعودی
عربستان سعودی از ابتدای تأسیس خود تاکنون برای تأمین امنیت، وابسته به آمریکا بوده است. این نوع رابطه را معمولاً در عرف سیاسی رابطه حامی – پیرو (patron-client) مینامند که کشور ضعیفتر به منظور حفظ امنیت خود وابسته به یک کشور قدرتمند میشود. البته شرط این نوع رابطه، داشتن مزیت برای کشور قدرتمند و یا بهاصطلاح، کشور حامی، از طرف کشور ضعیفتر است. اگر بخواهیم به زبان ساده این نوع رابطه را توضیح بدهیم، کشور ضعیفتر برای تأمین امنیت کشور خود، که معمولاً از مقبولیت داخلی نیز برخوردار نیست و حاکمان آن بهوسیله جنگ داخلی و با پشتیبانی کشورهای دیگر به سلطه میرسند، به یک کشور قدرتمند باج و خراج میدهد.
واضح است که مهمترین مزیت عربستان برای آمریکا مسئله تأمین انرژی است. عربستان همواره تأمینکننده اصلی انرژی آمریکا بوده است و در مواقع ضروری با کموزیاد کردن مصنوعی قیمتها به این کشور خدمت کرده است. البته این پایان کار نیست و دلارهایی که آمریکا بابت خرید نفت به عربستان میپردازد، بهوسیله فروش اسلحه به این کشورها باز پس میگیرد. عربستان سعودی ازیکطرف بزرگترین صادرکننده نفت به آمریکا و از طرفی دیگر بزرگترین واردکننده سلاح از این کشور است. وزارت خارجه آمریکا در ابتدای سال جاری میلادی در صفحه مربوط به معرفی عربستان سعودی اینطور نوشته است: «عربستان سعودی بزرگترین خریدار سلاح از آمریکاست و در حال نیز حدود ۱۰۰ میلیارد دلار قرارداد فروش اسلحه بین این دو کشور وجود دارد. علاوه بر این، آمریکا با وزارت دفاع عربستان در حوزه مشاوره و آموزش امنیتی همکاری داشته است. از دهه ۵۰ میلادی نیز سپاه مهندسی ارتش آمریکا نقش مهمی را در ساختوسازهای نظامی و غیرنظامی در عربستان داشته است.» البته این رقم ۱۰۰۰ میلیارد دلاری مربوط به قبل از قراردادهای۴۰۰ میلیارد دلاری اخیراست. عربستان در هشت سال ریاست جمهوری قبلی آمریکا نیز چیزی حدود ۱۱۵ میلیارد دلار اسلحه از آمریکا خریده بود. کشوری که خود دچار مشکلات اقتصادی از جمله بیکاری گسترده است و نیز در سال گذشته ۹۰ میلیارد دلار کسری بودجه داشت، اکنون برای جلب نظر آمریکا چنین قراردادهایی را امضا میکند. مسئولان آمریکایی نیز بیتوجه به مشکلات اقتصادی عربستان، به فکر حل مشکلات اقتصادی خودشان هستند و بیکاری گسترده در عربستان برایشان اهمیتی ندارد. مطمئناً اگر وضع حاکمان سعودی به همین منوال ادامه پیدا کند، در آینده مجبور خواهند شدند که برای کسب رضایت غربی باجهای سنگینتری را پرداخت کنند.